Geçtiğimiz ay uzaktan erişim dosyasını açarken ilk olarak Dinamik DNS servislerini mercek altına almış, günümüzde sıklıkla kullanılan statik IP numaralarını birer alan adına dönüştürmenin yollarını irdelemiştik. Uzaktan erişim yazılımları kullanımında önümüze çıkan değişken IP numarası engelini atlattığımıza göre bu yazılımları incelemeye hazırız. Bu alanda mercek altına alacağımız ilk program Apple Remote Desktop (ARD).
“Tembel insan, yaratıcı insandır.”
Yıllar önce bir cep telefonu reklamında geçiyordu bu replik. Nedense pek hoşuma gitmiştir. Sıklıkla da kullanırım bu repliği. Buna ilişkin senaryolar üretmek hiç de zor değil. Yorucu bir işgünü sonrasında evinize gittiniz ve tüm işlerden uzak huzurlu bir akşam geçirmeyi planlıyorsunuz. Ama bir telefon tüm planlarınızı altüst etti. Ofisinize geri dönmeniz ve bilgisayarınızda bulunan bir işe müdahale etmeniz gerekiyor. N’olacak şimdi? Farklı senaryolar da üretebiliriz. Teknik konularda biraz sivri bir kişi olduğunuzu varsayalım. Bu özelliğiniz diğer çalışma arkadaşlarınızın gözünden kaçmamış olsa gerek, en basit soru/nlarda dahi sizi kendi ekranlarının başına çağırıyorlar. Ya farklı oda veya katlarda iseniz? Tembel ve yaratıcı olduğunuzu düşünüyorsanız haydi Remote Desktop kullanmaya 🙂
ARD, Apple tarafından üretilen, kullanımı kolay ve güçlü bir uzaktan erişim yazılımıdır. Bu yazılım ile yerel ağ veya internet üzerindeki diğer Mac’ler üzerinde kolaylıkla izleme, kontrol etme, kapatma-uyutma-uyandırma-yeniden başlatma, tercihlerin paylaşımı, dosya alışverişi, spotlight ile arama, unix komutları gönderme, sistem ve yazılım güncellemeleri, yazılı mesaj gönderimi, ekran görüntüsü paylaşımı vb. işlemlerin yanısıra diğer platformlar ile de bağlantı kurabilirsiniz. 3.0 versiyonu ile Universal olan program, Intel işlemcili Mac’ler üzerinde de sorunsuzca çalışabiliyor.
ARD 3 İÇİN SİSTEM GEREKSİNİMLERİ:
Yönetici/İstemci bilgisayarlar için
• Mac OSX veya Mac OSX Server 10.3.9 ve sonrası (bazı özellikler için 10.4 gereklidir)
• Mac OSX Extended (HFS+) formatlı hard disk
• Ethernet (tercihen 10/100 Base T ve üzeri), firewire vb. ağ bağlantısı
• Diğer platformlardaki bilgisayarlı izlemek ve kontrol etmek için ilgili bilgisayarlarda VNC uyumlu yazılım bulunması gerekiyor.
NetBoot ve Network Install için
• NetBoot ve Network Install servisleri akitf Mac OSX Server 10.3 veya 10.4
Yükleme ve istemci bilgisayar ayarları:
ARD de diger Apple yazılımlarında olduğu gibi, cd üzerindeki yükleyici yönergelerini takip ederek kolaylıkla yükleyebilirsiniz. Yükleme işlemini tamamladıktan sonra sıra geldi kontrol etmek istediğiniz bilgisayarlarda gerekli ayarlamaları yapmaya…
Apple Remote Desktop erişimine açmak istediğiniz bilgisayarda System Prefrences/Sharing/Services ayarlarını açarak Select a service to change its settings bölümünde yer alan Apple Remote Desktop servisini aktif hale getirmeniz gerekiyor.
İlgili seçeneği işaretledikten sonra karşınıza gerekli yetki tanımlamalarını yapmanız için Sharing penceresi çıkacak. User listesinden bilgisayarda oluşturulmuş kullanıcı hesapları için ayrı ayrı yetki tanımlaması yapabilirsiniz. Pencerede bulunan seçenekler, ARD ile bilgisayara bağlanacak yöneticinin hangi işlemleri yapabileceğini belirler. Raporlama, program açma-kapama, ayar değişiklikleri, dosya silme ve değiştirme, yazılı mesaj gönderme, bilgisayarı yeniden başlatma ve kapatma, dosya kopyalama, ekran izleme ve kontrol yetkileri seçeneklerinden istediklerinizi işaretleyerek yetki tanımlaması yapabilirsiniz. Eğer VNC yazılımı kullanan bir bilgisayara bağlantı izni vermek isterseniz “VNC viewers my control screen with password” seçeneğini aktive ederek bir şifre tanımlaması yapabilirsiniz. “Show when being observed” seçeneği ise aktive edildiğinde istemci bilgisayarın üst menü barında dürbün şeklinde bir ikon oluşturarak yönetici bilgisayarın kurduğu bağlantıların izlenmesine ve yönetici bilgisayara yazılı mesaj gönderimine olanak tanır. Gerekli yetkileri tanımladıysanız pencereyi onaylayarak kapatabilirsiniz. Daha sonra düzenlemiş olduğunuz bu yetkilerde bir değişiklik yapmak isterseniz Sharing ayarlarında Apple Remote Desktop servisini seçtikten sonra “Access Privileges…” butonuna basarak ayarlara ulaşabilirsiniz.
Bu ayarlamanın yanında ARD ile istemci bir bilgisayara bağlanmak veya başka bir işlem yapmak istediğinizde ARD Client sürümünün eski olduğuna dair bir uyarı alırsanız, istemci bilgisayarın ARD Client sürümünü güncellemeniz gerekir. Bu güncellemeyi ARD üzerinden kolaylıkla gerçekleştirebilirsiniz. ARD ana penceresinde ilgili bilgisayarı/ları seçtikten sonra Manage menüsünden Upgrade Client Software sekmesine girin. Birden çok bilgisayar seçmeniz durumunda, teker teker ilgili bilgisayarların kullanıcı adı ve şifrelerini girerek add butonu ile bilgisayarları Upgrade Client Software listesine ekleyin. Son aşamada Upgrade butonuna basarak güncelleme işlemini tamamlayabilirsiniz. Aynı penceredeki schedule bölümüne girerek bu güncelleme işleminin belirli bir zamanda veya zaman aralığında mükerrer olarak yapılması seçeneğini tanımlayabilirsiniz.
ARD içerisinde File/Create Client Installer sekmesinden ulasabileceginiz Create Client Installer asistanı ile de ARD Client ayarlarını birden cok bilgisayarda uygulamak üzere bir yükleyici paketi haline getirebilir ve kolaylikla istediginiz bilgisayarlara yükleyebilirsiniz.
Apple Remote Desktop arayüzüne genel bakış:
Şimdi hepbirlikte programın arayüzüne kısaca bir göz atalım.
A ARD’ye eklenen tüm bilgisayarların listesi
B ARD istemci bilgisayarların listesi
C Kompakt bilgisayar listesi (istediğiniz kriterlere göre bilgisayarları listelemenize ve gruplamanıza olanak tanır)
D Grup klasörleri (listeleme seçeneklerini, görevleri, tarayıcıları ve kısayolları, belirleyeceğiniz kriterler çerçevesinde klasörlemenizi sağlar)
E Kaydedilmiş görevler (otomatikleştirilmiş görev zamanlamaları oluşturmanızı sağlar)
F Tarayıcı (belirli kriterlere göre istemci bilgisayarları bulmanızı sağlar)
G Görev sunucusu listesi
H Aktif görev listesi (yürürlükteki, zamanlanmış ve tamamlanmamış görevleri listeler)
I Görev geçmişi listesi
J Görev durum göstergesi
K İstemci bilgisayar durum ikonu
L Kişiselleştirilebilir panel
Kemerlerinizi bağlayın, bağlantı kurmaya hazırsınız.
Evet. Tüm ayarlamalarımızı tamamladıktan sonra artık istemci bir bilgisayara bağlanmaya hazırsınız. Programı açtıktan sonra Scanner bölümüne girerek arama yapabilirsiniz.
Scanner bölümüne girdikten sonra üstteki yukarı açılır menüden local network seçeneği ile ağ bilgisayarları listesine ulaşabilirsiniz. Aynı menüden Network Range sekmesi ile belirli IP aralıkları arasında arama yapabilir, Network Adress sekmesini seçerek internet üzerindeki bir bilgisayarın IP numarasını veya adresini girerek ilgili bilgisayarı listenize alabilirsiniz.
Listeden erişim kuracağınız bilgisayara bir komut verdiğinizde, karşınıza çıkan Add Computer penceresine bağlanmak istediğiniz bilgisayarın kullanıcı adı ve şifresini girierek pencereyi onaylayın. Onay aldığınız bilgisayar artık parmaklarınızın ucunda. Listelenen bilgisayarların isimlerinin başındaki mavi nokta, o bilgisayara ait erişim yetkisini aldığınızı ifade eder.
Listeden işlem yapmak istediğiniz bilgisayarı seçtikten sonra Interact menüsünden yapmak istediğiniz işlem komutunu çalıştırabilirsiniz. Bu komutlar:
Control: İstemci bilgisayarın ekran görüntüsünü karşınıza getirerek fare ile denetim yapmanızı sağlar. Tercihlerden aksini ayarlamadıkça kontrol her iki bilgisayardadır.
Observe: İstemci bilgisayarın ekran görüntüsünü izletir
Curtain: İstemci bilgisayarın ekranını kilitlereyek kullanıcının işlem yapmasını engeller. Bilgisayarın denetimi tamamiyle sizdedir.
Share Screen: Kendi ekran görüntünüzü istemci bilgisayar ile paylaşmanızı sağlar.
Send Message: İstemci bilgisayara yazılı mesaj gönderebilirsiniz.
Chat: Sohbet penceresi açarak karşılıklı konuşmanızı sağlar.
Lock Screen: İstemci bilgisayarın ekranını kilitlereyerek kullanıcının bilgisayarı kullanması engellenebilir.
Unlock Screen: Kilitli istemci bilgisayarı eski haline getirir.
Spotlight Search: İstemci bilgisayarda Spotlight ile arama yapmanızı sağlar.
Yapabilecekleriniz elbette bunlarla sınırlı değil. Report menüsünden istemci bilgisayara ait spesifik raporlamalar yapabilir, Manage menüsünden dosya alışverişi, unix komutları gönderme, dosya veya uygulama açma, çöp boşaltma, başlangıç diski değiştirme, bilgisayar ismi değiştirme, uyutma, uyandırma, bilgisayarı yeniden başlatma, kullanıcı oturumunu kapatma, istemci bilgisayar yazılımını güncelleme ve istemci bilgisayar ayarlarını değiştirme işlemlerini yapabilirsiniz. Dilerseniz Window menüsünden Customize Toolbar sekmesini kullanarak sık kullandığınız komutların butonlarını ana pencere üzerindeki panele yerleştirebilirsiniz.
Apple Remote Desktop’un marifetleri saymakla bitmez…
Diyelim ki internet bağlantınız pek iç açıcı değil ve bulunduğunuz ağ üzerindeki bilgisayarları sürekli güncel tutmak istiyorsunuz. Her bilgisayarı ayrı ayrı Software Update veya programların özel yazılım güncelleme modülleri ile güncellemek yerine, internetten indirdiğiniz sistem ve yazılım güncelleme paketlerini tüm istemci bilgisayarlara aynı anda yüklemek hoşunuza gider miydi? Ana pencere üzerindeki panelde bulunan install packages butonunu kullanarak güncellemelerinizi rahatlıkla çok sayıda bilgisayara uygulayabilirsiniz. ARD yükleme cd’si içerisinde bulunan Package Maker uygulamasını kullanarak kendi özel yükleme paketlerinizi de oluşturmanız mümkün.
Listenizde bulunan istemci bilgisayarlarının ekran görüntülerini istediğiniz boyutta tek bir pencerede görmeniz de mümkün. Bunun için yapmanız gereken tek şey ana listeden istediginiz kadar istemci bilgisayar seçip Observe komutu vermek. Seçtiğiniz bütün bilgisayarları canlı canlı tek bir pencerede izleyebilirsiniz. Observe penceresindeki View Options butonuna basarak izleme seçeneklerini özelleştirebilirsiniz.
ARD 3.0 versiyonu ile gelen diğer bir özellik ise Remote Desktop Dashboard Widget’ı.
Mac OSX 10.4 kullanıyorsanız, program ile birlikte yüklenen bu Widget ile istediğiniz bilgisayarları izleyebilirsiniz. Widget’ı açtıktan sonra karşınıza çıkan listeden daha önce Remote Desktop programına tanıttığınız istemci bilgisayarı seçerek Done butonuna basmanız yeterli. Remote Desktop programı açık olmasa bile İstediginiz bilgisayarları Dashboard’dan izleyebilirsiniz. Birden çok bilgisayarı Dashboard’da izleyebilmek için her bilgisayara farklı bir widget tanımlamanız gerekiyor.
Gelelim performans kriterlerine…
Sistem gereksinimlerinde de belirttiğimiz üzere Remote Desktop tercihen 100/1000 Base T ethernet bağlantısına ihtiyaç duyuyor. Ben yazılımı evde kullandığım 54mbps kablosuz ağ üzerinde, ofiste kullandığım 100mbps ethernet ağı üzerinde ve 512kbps ADSL bağlantılı iki bilgisayar arasında test ettim. Kablosuz ağ ve 100mbps ethernet ağı üzerindeki performansı tatminkar olmasına karşı ekran yenilemede bir yavaşlık sözkonusu. Masaüstü işlemleri dışında yüksek çözünürlüklü resim veya filmleri tam performansla görüntüleyemiyorsunuz. 512kbps ADSL bağlantısında ise Telekom’u sevgiyle anmanız muhtemel. Bağlantı hızına dayalı erişimin çok tatminkar olduğunu söyleyemeyeceğim. Eğer dial-up bağlantı kullanan bir bilgisayar ile uzaktan erişim yapmayı denemeye kalkarsanız, unix komutları ile işlemlerinizi halletmeyecekseniz işinizin çok zor olduğunu söylemeliyim.
Performansı Artırmak İçin:
Bulunduğunuz ağın yapısına ve bağlantı hızınıza göre, erişim hızınızı artırmak için aşağıdaki çoktan seçmeli yöntemleri kullanabilirsiniz:
• Mümkün olan en hızlı ağ bağlantı türünü kullanmaya özen gösterin.
• Biraz cimri olun. Ağ bağlantı hızınızı mümkün olduğunca başka yazılımlar ve kişilerle paylaşmayın.
• İstemci bilgisayarlarda animasyonlardan kaçının. Dock otomatik gösterme/gizleme ve büyütme animasyonlarını pasif hale getirin.
• İstemci bilgisayarın ekran görüntüsünü mümkün olduğunca küçük bir pencerede izleyin.
• İstemci bilgisayarları görüntüleme esnasında pencerenin sağ üst köşesinde bulunan Image Quality sürgüsünü kullanarak görüntü kalitesini azaltın.
• İstemci bilgisayarda masaüstü resmi yerine düz bir renk kullanın.
Önümüzdeki ay alternatif uzaktan erişim yazılımları olan Timbuktu ve VNC’yi inceleyerek uzaktan erisim dosyamiza devam edecegiz. Görüsmek üzere…